Niezależnie od tego, czy planujesz wykonanie prac dekarskich związanych z remontem dachu, czy też budujesz nowy dom, wcześniej lub później spotkasz się z tematem układania łat i kontrłat, które należą do elementów konstrukcji dachu spadzistego. 

Łaty i kontrłaty drewniane to elementy ostrokrawężne, nie heblowane, suche.

Jak odróżnić łaty dachowe od kontrłat?

Dach ze spadem składa się z następujących części:

• konstrukcji nośnej, która przenosi ciężar własny dachu na ściany budynku,
• warstwy izolacyjnej,
• pokrycia dachowego, czyli, przykładowo, dachówki ceramicznej, blachy, słomy lub trzciny.

Pierwszorzędną rolę w konstrukcji pełni więźba dachowa, która tworzy szkielet dachu. Jest zbudowana z drewnianych elementów, takich jak: krokwie, słupy, murłaty czy jętki.

Do więźby dachowej mocuje się m.in. kontrłaty i łaty. Łacenie dachu odbywa się z wykorzystaniem drewnianych listew albo desek o przekroju kwadratowym lub prostokątnym. Najczęściej stosuje się w tym celu drewno iglaste, takie jak jodła, świerk, czy sosna.

Kontrłaty montuje się wzdłuż krokwi, a łaty dachowe – w poprzek.

Po co stosuje się kontrłaty drewniane?

Zastosowanie kontrłaty w przypadku dachów spadzistych jest zwykle konieczne, ponieważ:

• tworzy ona przestrzeń wentylacyjną, torując powietrzu drogę pod poszyciem; w ten sposób zabezpiecza budynek przed gromadzeniem się wilgoci;
• daje sposobność zniwelowania możliwych nierówności poszycia;
• gwarantuje wytrzymały fundament pod pokrycie dachu;
• separuje pokrycie dachowe od warstwy wstępnego krycia dachu i jego konstrukcji nośnej.

Jeśli zastanawiasz się nad tworzeniem dachu spadzistego bez kontrłat, możesz spodziewać się kilku problemów, w tym:

• przeciekania dachu,
• gromadzenia się wilgoci,
• tworzenia się luzów w konstrukcji więźby dachowej w punktach, w których przymocowano pokrycie dachowe,
• powstawania zacieków i namnażania się grzybów.

Kiedy konstrukcja z łat dachowych jest konieczna?

Jak wspomnieliśmy, zwykle kontrłaty i łaty drewniane stosujemy przy dachach spadowych. Wbrew pozorom są jeszcze inne okoliczności, które wymagają montażu kontrłat.

Gdy producent pokrycia dachowego wskazuje, że łacenie dachu jest konieczne, powinieneś spełnić stawiane przez niego warunki. Dla przykładu, układ łat i kontrłat stanowi bazę do położenia zarówno dachówki, jak i blachodachówki. Wykorzystanie innej techniki może powodować przeciekanie dachu lub inne problemy.

Jakie mają wymiary i ile kosztują kontrłaty dachowe?

Gdy planujesz zakup desek do budowy lub remontu konstrukcji dachowej, za jednostkę miary powinieneś przyjąć metr bieżący. Deski różnią się między sobą m.in. wielkością przekroju, gatunkiem drewna, z jakiego powstały, oraz rodzajem obróbki, której zostały poddane.

Wymiary łat zwykle mieszczą się w przedziale od 2,4 x 4,8 cm do nawet 10 x 10 cm. Z kolei kontrłata dachowa zazwyczaj mierzy w przekroju 2,5 x 5 cm. Zwróć uwagę, że im większą powierzchnię ma przekrój kontrłaty, tym wyższa jest jej cena. Więcej zapłacisz także za deski atestowane i impregnowane.

Cena za kontrłaty, które nie są impregnowane, mieści się w przedziale od 3,60 zł do 5 zł za metr bieżący, w zależności od ich grubości, zakładając, że do produkcji kontrłat wykorzystano świerk. Droższe gatunki drewna przełożą się na wyższą cenę produktu końcowego. Wybierając pokrycie dachowe dla swojego domu, pamiętaj, że jest to inwestycja na kilkadziesiąt lat. Im lepszej jakości drewno kupisz, tym mniej problemów będziesz mieć z użytkowaniem domu.